(Beleids)instrumenten bovengronds/gebouwd erfgoed
Omdat het bovengrondse erfgoed van belang is voor de kwaliteit van onze omgeving willen we het graag behouden. We willen aan de andere kant ook niet ‘de boel op slot zetten’. Daarom wordt bij aanpassingen aan erfgoed gekeken naar de erfgoedwaarden én de gebruikswaarden. Voor de bovengronds/ gebouwd erfgoed kunt u hieronder meer lezen over de ‘instrumenten’ die bij dezze afweging worden gebruikt.
Wilt u meer weten over de procedures? Kijk dan op de pagina procedures rondom erfgoed.
Naast de landelijke protocollen en richtlijnen zijn er een aantal specifieke instrumenten ontwikkeld voor de archeologie in het aardbevingsgebied. Op de pagina archeologie en versterkingen kunt u hier meer over lezen.
Inventarisatie gebouwd erfgoed
Gebouwd erfgoed is een belangrijk ankerpunten in onze leefomgeving. Het vormt een tastbare herinnering aan het verleden en draagt sterk bij aan de identiteit van de dorpen en het landschap. Verhalen, gebruiken en gewoonten zijn afleesbaar in onze gebouwde omgeving. Om de meest waardevolle gebouwen voor de toekomst te bewaren, kunnen ze een beschermde status krijgen, als monument of als karakteristiek object. Hiermee kan worden voorkomen dat waardevolle gebouwen of onderdelen daarvan gesloopt worden, zonder dat de cultuurhistorische waarde van het object is meegenomen in de afweging voor sloop. Het is hierbij niet de bedoeling gebouwen onder een glazen stolp te zetten, maar juist om de kwaliteiten en kenmerken te versterken en door te ontwikkelen.
Dit kan zowel als gemeentebrede inventarisatie of per pand. De inventarisaties resulteren in selecties van karakteristieke panden of redengevende omschrijvingen voor gemeentelijke monumenten.
Inventarisatie cultuurlandschap
Het landschap is het toneel van ingrijpende ruimtelijke ontwikkelingen, zoals de energietransitie waarbij windmolens en zonneparken worden gebouwd, of de woningbouwopgave met de vraag voor nieuwbouwlocaties. Om deze grote ruimtelijke veranderingen in te kunnen passen in het landschap is kennis van de ontstaansgeschiedenis en de kenmerken en kwaliteiten van het cultuurlandschap nodig. Vanuit de waarden en karakteristieken kunnen ruimtelijke ontwikkelingen in het landschap goed worden ingepast. De resultaten van dit onderzoek kunnen vervolgens als bouwsteen worden gebruikt in de erfgoednota
Kleurhistorisch onderzoek
Kleur historisch onderzoek is een proces waarbij de historische kleuren en verflagen van een gebouw of object worden onderzocht en gedocumenteerd. Dit onderzoek helpt bij het begrijpen van de oorspronkelijke kleurstellingen en de veranderingen die deze kleuren in de loop der tijd hebben ondergaan. Het kan bijvoorbeeld inzicht geven in de gebruikte materialen, de toegepaste schildertechnieken en de historische context van het gebouw.
Meer informatie over verschillende typen kleur historisch onderzoek en de richtlijnen die voor een dergelijk onderzoek gelden vindt u in de brochure Kleur geeft Karakter van de stichting Erkende Restauratiekwaliteit Monumentenzorg.
Bouwhistorisch onderzoek
Bouwhistorisch onderzoek is een onderzoek naar de ontstaansgeschiedenis en ontwikkeling van een gebouw of ensemble, met een nadruk op de fysieke samenstelling. Dit onderzoek omvat aspecten zoals de architect, de constructiewijze, en latere toevoegingen of wijzigingen. Het doel is om inzicht te krijgen in de bouwgeschiedenis en de waarde van het gebouw, wat kan helpen bij restauratie- en renovatieprojecten.
Meer informatie over bouwhistorisch onderzoek en de richtlijnen die voor een dergelijk onderzoek gelden vindt u in de publicatie: Richtlijnen bouwhistorisch onderzoek.
Cultuurhistorisch onderzoek
Tijdens een cultuurhistorisch onderzoek of cultuurhistorische waardestelling worden de historische en culturele waarden van een gebied, gebouw of object worden geïnventariseerd en geanalyseerd. Dit onderzoek richt zich op verschillende aspecten, zoals de architectuurhistorische, bouwhistorische en gebruikshistorische waarden. Het doel is om inzicht te krijgen in de historische ontwikkeling en betekenis van het onderzochte object of gebied, wat kan bijdragen aan het behoud en beheer ervan. Deze informatie kan bijdragen aan een weloverwogen beslissing over bijvoorbeeld behoud, restauratie en herbestemming
Preadvies Kernwaarden
Met het preadvies kernwaarden worden de wettelijke monumentenadviseurs van de gemeente vroeg meegenomen in een versterkings(vergunnings)aanvraag. Hierbij laten de adviseurs alvast weten waar zij bij een vergunningsaanvraag op zullen letten. Dit is belangrijke informatie voor een erfgoedgedragen ontwerp van de versterking.
Inspectierapport
Bij vergunning- en subsidieaanvragen moet u vaak met een inspectierapport aangeven wat de huidige bouwkundige staat van uw pand is. Een dergelijk rapport kan worden opgesteld door de Monumentenwacht.
Alle monumenteigenaren kunnen tegen gereduceerd tarief een abonnement afsluiten op de Monumentenwacht in hun provincie. Voor de provincie Groningen geldt deze mogelijkheid ook voor eigenaren van karakteristieke panden.
Monumentenwacht Groningen