Verschillende soorten erfgoed

Waarom erfgoed beschermen?

De identiteit van een gebied wordt gevormd door de mensen en de ruimte. In het landschap en de gebouwen zijn de gewoonten en gebruiken van mensen terug te vinden, van toen en nu. In het Groninger landschap is heel goed te zien hoe het is veranderd en ontwikkeld in de loop van de tijd. Archeologische terreinen en vindplaatsen vertellen over vroegere bewoners. In de structuren, zoals dijken, waterlopen en wegen, zie je hoe het gebied wordt gebruikt en in de loop der jaren aanpassingen zijn gedaan.

Sommige elementen in de omgeving zijn waardevol en belangrijk voor de geschiedenis en de identiteit van een plaats en worden daarom beschermd. Dit kan op verschillende manieren: als archeologisch-, groen- of gebouwd monument, of door het op te nemen in omgevings- of bestemmingsplannen.

Diverse soorten beschermd erfgoed

De meest waardevolle gebouwen van Nederland worden beschermd als Rijksmonument. Zij zijn van groot belang zijn voor de geschiedenis en de identiteit van Nederland. Daarnaast kunnen gemeenten of provincies ook monumenten aanwijzen die van lokaal belang zijn en die zo beschermen tegen sloop en ongewenste verandering.

Naast monumenten zijn er vele andere gebouwen die het verhaal van een plek vertellen en bijdragen aan de herkenbaarheid en de identiteit op lokaal niveau. Om te voorkomen dat deze gebouwen zomaar gesloopt worden, kunnen ze worden aangemerkt als karakteristiek. Gebieden met een waardevolle structuur en bebouwingsbeeld kunnen worden aangewezen als beschermd dorpsgezicht of als karakteristiek gebied. Hoewel archeologische resten niet altijd zichtbaar zijn, kan het wel het verhaal van een plek vertellen. Daarom zijn er ook voor archeologie verschillende gradaties in bescherming.

Per soort erfgoed gelden regels voor de bescherming tegen sloop, verandering of ongewenste ontwikkelingen. Dat betekent niet dat dat deze gebouwen, gebieden of plekken onder een stolp worden gezet, niks meer mag worden veranderd of dat het een openluchtmuseum wordt. Gebouwen moeten een functie hebben, daar zijn ze voor gebouwd. Behouden van gebouwd erfgoed kan dus alleen door het te gebruiken en met zorg te veranderen. Daarom moet er voor sommige werkzaamheden een vergunning worden aangevraagd. Bij Vergunningen kunt u informatie vinden over de vergunningsprocedure voor elk type beschermd erfgoed.